Cumhuriyet Banknotlarında Naturellik Kavramı

Naturel Çil Kondisyonda 5. Emisyon 500 Liranın kabartmaları

Bir banknotun naturel olması için yüksek kondisyonlu olmasına gerek yoktur. Naturel kelimesi doğal demektir. Banknotun kondisyonunu yükseltmeye çalışmak, kusurlarını örtmek veya herhangi bir müdahalede bulunmak naturelliğin kaybolmasına yol açar. Banknotun kabartmaları, rengi, kağıt yapısı(kalınlığı vb.) gibi kriterler banknotun naturel olup olmadığını anlamamızı sağlar. 

Banknotların naturelliğini bozan durumlardan bazıları; düzeltme, yıkama, yırtıkları birleştirme, eksik ve açılmış bölümlere dolgu uygulama gibi sıralanabilir. Düzeltme işlemi, banknotlarda en çok görülen durumdur. Kitap arasında veya iki nesne arasında baskıya maruz bırakmak veya preslemek gibi çeşitli şekillerde yapılmış olabilmekle beraber banknotun kağıdını incelterek güçsüzleştirir, aynı zamanda kabartmaları yok eder. Yıkama işlemi ise belirli kimyasallar vasıtasıyla banknotun yıkanması durumudur. Yıkama yapılmış bir banknotun renkleri natureline kıyasla solar ve canlılığını yitirir. Dolgu ve birleştirme yapılmış banknotları ise genellikle ışığa tutarak anlamak mümkündür. 

Naturellik koleksiyon için makul olan durumdur. Düzeltilmiş ÇÇT(çok çok temiz) kondisyon bir paranın aslında daha düşük bir kondüyonda olduğunu ama işlem yapılarak daha iyiymiş gibi gözükmesinin sağlandığını unutmamak gerekir. Tabii ki bu koleksiyonerin zevkine ve keyfine kalmış bir tercihtir, aynı zamanda bütçeyle ve bulunabilirlikle ilgilidir. Bir banknotun yüksek kondisyonda naturelini almaya bütçesi yetmeyen bir kolekiyoner, göze daha hoş görülen işlemli bir parayı tercih edebilir. Öte yandan çil veya çilaltı kondisyonu görülmemiş veya çok nadir görülmüş banknot eksikleri olan koleksiyonerler, genel koleksiyonlarının kondisyonlarına yakın durumda olması için işlemli banknotları tercih edebilirler. Şahsi görüşüm düşük kondisyonda olsa, özellikle nadir banknotlar için naturelliğin korunması yönündedir. İşlem küçük çapta olabileceği gibi, adeta restorasyon yapılmışcasına büyük bir değişim de yaratabilir. Lekeli, yırtık ve eksik halde bir banknot çeşitli işlemlerle olduğundan çok daha yüksek kondisyonlara çıkarılabilir. Aşağıda işlemden önce ve sonra çekilmiş fotoğrafları görülen 1. Emisyon 100 lira örneğinde olduğu gibi. 

Naturel Hali

İşlemli Hali